اجتماعی

در آیه ۲۰ سوره یوسف بیان شده است، طبق دیدگاه اکثر مفسران، بعد از اینکه کاروانیان یوسف علیه السلام را در چاه پیدا کردند برادرانش او را به قیمت اندکی فروختند:وَ شَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْس." ثمن بخس" به معناى بهايى است كه از قيمت اصلى و واقعى، ناقص و كمتر باشد. (ترجمه الميزان، ج‏11، ص: 144)
برادران یوسف چنان غرق هواهای نفسانی خود شده بودند که برادرشان که پیامبر برحق بود را به ته چاه انداختند تا از دست او رها شوند. اما نکته کلیدی این است که با این کار آیا به خود ضرر زدند یا به یوسف علیه السلام؟
 
عامل اصلی این عمل برادران حضرت یوسف علیه السلام چیزی جز تحریک شدن توسط شیطان و نفس خویش نبوده است. اگر انسان مراقب خودش نباشد دچار بزرگترین گناهان هم میشود. یعنی اگر صفات زشت در انسان کشته نشود شیطان به همان صفات آویزان میشود و انسان را میفریبد. برادران یوسف علیه السلام در وجودشان حسادت بود و شیطان هم به وسیله همین صفت آنها را گمراه کرد. بنابراین اگر به انسان گفته شده است که تقوا داشته باش، برای این است که انسان با مبارزه با نفسش، به مرحله ای برسد که فریب شیطان و نفس اماره خویش را نخورد.
 
در روایات آخر الزمان وقتی بررسی کنیم، به این نتیجه میرسیم در زمان ظهور ایشان بسیاری از افرادی که ادعای یاری ایشان را میکنند در برابر حضرت می ایستند و تنها علتش هم این است که خودشان را نساخته اند، بنابراین به راحتی دچار شک میشوند و به حضرت ایمان نمی آورند. اگر انسان خانه ای را با برگ و شاخه درختان بسازد این خانه جز چند روزی دوام نمی آورد اما اگر خانه خود را با آهن و بتن بسازد مطمئن است که در برابر باد و باران خانه اش ایمن است.
 
نکند که ما هم انقدر غرق این دنیا و لذتهایش شده باشیم که امام زمان خود را به ثمن بخس (به بهای بسیار ناچیزی) بفروشیم و خانه ایمانمان با کوچکترین فریب شیطان در هم بپاشد.